---------------------
آیه:
وَتَحْسَبُهُمْ أَيْقَاظًا وَهُمْ رُقُودٌ وَنُقَلِّبُهُمْ ذَاتَ الْيَمِينِ وَذَاتَ الشِّمَالِ وَكَلْبُهُم بَاسِطٌ ذِرَاعَيْهِ بِالْوَصِيدِ لَوِ اطَّلَعْتَ
عَلَيْهِمْ لَوَلَّيْتَ مِنْهُمْ فِرَارًا وَلَمُلِئْتَ مِنْهُمْ رُعْبًا. ( کهف ، 18)
ترجمه:
و ميپندارى كه ايشان بيدارند در حالى كه خفتهاند و آنها را به پهلوى راست و چپ ميگردانيم و سگشان بر آستانه [ غار ] دو دستخود را دراز كرده [ بود ] اگر بر حال آنان اطلاع ميافتى گريزان روى از آنها برميتافتى و از [ مشاهده ] آنها آكنده از بيم ميشدى.
توضیح کلمات اصلی:
تَحْسَبُهُمْ: آنها را مي پنداري؛ از حَسِبَ: پنداشت
أَيْقَاظًا: بيدار از ماده "يقظه" به معني بيداري؛ (معجم الوسيط، ص1066)
رُقُودٌ: خوابيده؛ رَقَدَ؛ خوابيد: (ابن فارس معجم المقاييس، ص 417)
نُقَلِّبُهُمْ: تغییر وضعیت می دهیم؛ "تقلٌب": تغییر، تبدیل: (آذر نوش: ص 557)
َباسِطٌ: بسط دهنده، پهن کننده، گسترانده؛ بَسَطَ ذِرَاعَيْهِ: آغوش گشودن: (آذر نوش: ص37)
ذِرَاعَيْه:ِ دو ساعدش؛ دو دستش
الْوَصِيدِ: فضای جلوی غار (طریحی مجمع البحرین،3/ 161)
بیان اعجاز:
این آیه در مورد جوانانی است که به پروردگار خویش ایمان آوردند و سپس از دست حکومت ستمگر و مشرک زمان خود از شهر فرار کرده و به غاری پناه بردند و به امر خداوند به خوابی طولانی رفتند و سپس خداوند موقعیت مکانی غار را بیان میکند که دارای چه شرایطی است و در آیه بعد چنین اشاره می فرماید:
آنها به خواب رفته بودند ولی اگر کسی آنها را میدید گمان میکرد بیدارند و درادامه میفرماید ما آنها را به پهلوی راست و چپ میگردانیم ....
علت اینکه خداوند فرموده ما آنها را به راست وچپ میگردانیم چیست؟
برای این است که بدنهایشان اگر در یک حالت ثابت قرار گیرد دچار آسیب میشود و به اصطلاح زخم بستر پیدا میکند و قوای بدنیشان در اثر رکود و بی حرکتی در مدتی طولانی از کار می افتد. زخم بستر زخمي است كه در نواحي تحت فشار بدن، در زماني كه فرد در مدتی طولاني بي حركت باشد، به علت كاهش خونرساني موضع ايجاد ميشود (1).
این نکته حائز اهمیتی است که قرآن بیان نموده است. ولی آیا میتوان آن را از موارد اعجاز علمی قرآن محسوب کرد؟
زیرا باید از مطلبی سخن گوید که تا زمان نزول مطرح نشده و کسی از آن آگاه نبوده است. آیا در عصر پیامیر اکرم (ص) مردم در مورد زخم بستر و روش پیشگیری از آن اطلاع داشته اند؟
سؤالات علمی که در این زمینه جهت تحقیقات بیشتر قابل طرح است :
1. خواب طولاني چگونه امكان پذير است؟ آيا به سبب ترشح غير طبيعي سروتونين [1] يا تجمع ماده آدنوزين [2] در سلول هاي بدن اصحاب كهف و يا برهم خوردن تعادل معمول نوروترانسميتر ها [3] است؟
2. آيا نحوه تابش خورشيد كه در آيه 17 به آن اشاره شده است، مي تواند تأثيري در مدت زمان خوابيدن داشته باشد؟
3. آيا پايين آمدن سوخت و ساز بدن باعث شده تا اصحاب كهف 300 سال بدون هيچ گونه تغذيهاي زنده بمانند؟
4. عدم تغذيه، سيستم ايمني بدن را تضعيف ميكند و ميتواند زمينه ساز بسياري از بيماري ها در برابر هجوم عوامل بيماريزاي ويروسي و يا باكتريايي باشد، اين موضوع از لحاظ علمي چگونه توضيح داده ميشود؟
5. پيام هاي مغزي براي كنترل چرخش فرد به طرف راست و چپ در زمان خواب چگونه است؟
6. آيا ساختار زمين شناختي غار با سالم ماندن بدن اصحاب كهف ميتواند ارتباطي داشته باشد؟
7. آيا ميتوان اين آيه را اشارهاي به حفظ انسان در ضعيف ترين حالت حيات براي مدت زمان طولاني دانست؟
............................................................................................................................................................................
: [1] Serotonin: نوعي نوروترانسميتر است كه در تنظيم خواب مؤثر است. ( 2)
[2]: Adenosine: نوكلئوزيدي كه نقش مهمي در پروسه هاي بيوشيميايي از جمله انتقال انرژي بوسيله آدنوزين تري فسفات (ATP) ] دارد؛ اين ماده نوروترانسميتري است كه نقش افزايش خواب و سركوب كردن بيداري، با مقادير فزاينده خود در هر ساعتي كه موجود بيدار است را داراست(4).
[3]: Neurotransmitter: مواد شيميايي درون سلولي كه پيام هايي را مابين دو سلول عصبي (نورون) مخابره، تعديل و يا تقويت مي كند (3).
جمع بندی مطالب ادعا شده:
آیة 18 سورة کهف نشان می دهد که بدن اصحاب کهف در طول مدت خواب 300 سالة شان ثابت نبوده و توسط خداوند حرکت هایی به جهات راست وچپ داشته اند. علم امروز نیز ثابت کرده که چنان چه بدن انسان به مدت طولانی بر روی زمین ثابت بماند قوای بدنی در اثر رکود و بی حرکتی در این مدت از کار افتاده نقاط در تماس با زمین آسیب می بینند و اصطلاحاً زخم بستر پیدا می کند و روش پیشگیری از آن جابه جایی بدن در بستر می باشد. در صورت اثبات این مطلب که بشر در عصر نزول قرآن از این اصل پزشکی آگاهی نداشته؛ این آیة شریفه از موارد اعجاز علمی قرآن کریم محسوب می گردد.
Resources:
1. http://irpmr.spaces.live.com/blog/cns!A72F48D795B8FDD4!284.entry
2. http://www.chm.bris.ac.uk/motm/serotonin/introduction.htm
3. David A. Powis; Stephen J. Bunn. Neurotransmitter Release and its Modulation. 1995. P: 308.
4. Dimitri Markov, Marina Goldman. Normal sleep and circadian rhythms: Neurobiologic mechanisms underlying sleep and wakefulness. Department of Psychiatry and Human Behavior Faculty Papers. 2006.
نظرات شما عزیزان:
|